Gerçekler mi? Şehir Efsaneleri mi?

Dışarıdan bakınca ufak, basit ve her şeye muhalif gibi görünen bir yapının arka planında senelerin emeği, alın teri ve bilimin gücü var. 2009 yılından beri dolaşımda olan 20 TL’nin arkasında bir insanın resmi yer alıyor; o kişi bugünkü Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB)’nin ve ülkemizin en eski demokratik kurumlarından birinin temellerini atan Mimar Kemaleddin. 1908 yılında ilan edilen II. Meşrutiyet ve kabul edilen anayasanın dernek kurma özgürlüğü getirmesiyle Mimar Kemalettin Bey’in öncülüğünde Osmanlı Mühendis ve Mimar Cemiyeti kurulmuş ve bugünkü TMMOB’un temeli atılmıştır. Cemiyet 1912 yılında etkinliklerini askıya almış, 1919‘da yeniden çalışmalarına başlamış ve varlığını 1922 yılına kadar sürdürmüştür. Cumhuriyetten sonra tekrar Mayıs 1926 yılında Türk Mühendisler Birliği ve Türk Yüksek Mühendisler Birliği adı altında tekrar çalışmalarına başlamıştır. TMMOB Kanunu’nun çıkarılması ve T.C. Anayasası’nın 135. maddesi ile güvence altına alınması için tam 28 yıl emek ve mücadele verilmiştir.

TMMOB Gıda Mühendisleri Odası da benzer yollardan geçmiş; gıda mühendisleri 1980’lerde TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası çatısı altında bir araya gelmiş sonrasında TMMOB Kimya Mühendisleri Odası çatısı altında Gıda Mühendisleri Komisyonu ile çalışmalarını sürdürmüştür. Yılların emeği ile 1996 yılında TMMOB Genel Kurulu’nda TMMOB Gıda Mühendisleri Odası kurulması sağlanmıştır.

Peki TMMOB Gıda Mühendisleri Odası’na gıda mühendislerinin yaklaşımı nasıl? Odaya karşı önyargılar gerçek mi yoksa şehir efsanesi mi? Odanın bu düşünceleri değiştirmede eksikleri neler?

Brüt 5000 TL Maaş Nasıl Alabiliriz?

Bunun tek bir yolu var; görüşü, duruşu, rengi, cinsiyeti ne olursa olsun bütün meslektaşlarımızın TMMOB Gıda Mühendisleri Odası çatısı altında bir arada bulunması ve ortak hareket etmesi. Bu sağlanamadıktan sonra hiçbir işveren bu şartları sağlamayacaktır. TMMOB Gıda Mühendisleri Odası yönetimsel süreçlerini sadece yönetim kurulları ile sağlamıyor, yönetim kurulları ilgili komisyonlardan gelen çıktıları değerlendirip karar alıyorlar. Ülkemizde mühendislik mesleğini icra edebilmemiz için TMMOB Gıda Mühendisleri Odası’na üye olmak anayasal bir zorunluluk. Devletin ana kitabı bile mesleğimizi gerçekleştirmeden önce mesleğimize sahip çıkmamızı istiyor. Evet üye olmadan çalışabilirsiniz fakat şunu da göz ardı etmemelisiniz; her ne kadar mühendis olarak görev yapıyor olsanız da TMMOB Gıda Mühendisleri Odası’na üye olmadan devlet sizi gıda mühendisi olarak tanımayacaktır. Bu sebeple en basit herhangi bir hukuki sorunda bile yargı tarafından gıda mühendisi olarak tanınmayacağınızı bilmelisiniz. Bizler böyle yaparken çalışma koşullarına ve şartlarına hiç şaşırmamamız gerekiyor. Bu cümleler hiç yabancı gelmiyor değil mi?

“Bu işi yapacak tonla mühendis var ister kabul et ister kabul etme”

“Maaş kartın bende kalacak, maaşını ben çekeceğim ve uygun gördüğüm kadarını sana vereceğim”

“Sen mesleğinin durumunu bilmiyorsun galiba”

“Bize oradan 2 çay getir, sonra da şu kasaya bakıver kasiyer gelene kadar”

Oysaki yaşanmışlıklara göre ve TMMOB prensiplerine göre hazırlanmış TMMOB Disiplin Yönetmeliği bizi yargılamaya değil korumaya çalışıyor;

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Disiplin Suçları ve Cezalar

Para Cezaları

Madde 8 — Para cezalarında uygulanacak cezanın tutarı olayın doğurduğu sonuçlara göre belirlenir.

d) Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği ya da Odalarca belirlenmiş asgari ücretin altında ücret almak

TMMOB Gıda Mühendisleri Odası’na sahip çıkmadan, beraber hareket etmeden bir şey kazanamayız.

Ancak Aidat İstesinler

TMMOB Gıda Mühendisleri Odası’nın üyelerinden aldığı aylık 12 TL’den başka herhangi bir geliri yok. Bu gelir resmi yazışmalarda kullanılan kâğıt, posta, kalem gibi sarfiyatların alımında, personel maaşlarının, faturaların ve kiraların ödenmesinde, hukuki konularda dava ve avukat gideri olarak kullanılmakta. 7 şube ve 18 il temsilciliği ile genel merkez senede 2 defa TMMOB Gıda Mühendisleri Odası Denetleme Kurulu tarafından sıkı bir şekilde denetlenmekte ve bunların yanında ayrıca TMMOB Denetleme Kurulu ve T.C. Anayasası’nda kamu kurumu statüsünde olması sebebiyle T.C. Sayıştay tarafından da denetlenmektedir. TMMOB Gıda Mühendisleri Odası’nda ne genel merkez ne şube ne de il temsilcilikleri yönetimleri maaş almamakta ve gönüllü olarak görevlerini sürdürmektedir. Bütçe ile ilgili konular da 2 senede bir yapılan olağan TMMOB Gıda Mühendisleri Odası Genel Kurulu’nda da delegelere sunulmakta ve sonrasında www.gidamo.org.tr adresinde kalem kalem gider ve gelirler görülecek şekilde yayınlanmaktadır.

Mesleği Temsil Etmek Yerine Siyaset Yapıyorlar

Kabaca özetlenirse siyaset yurttaşların terbiye edilmesi anlamı taşırken politika ise devletin idaresi anlamına gelmektedir. Siyaset kişileri gütmeyi ifade eder, politika ise devlet işlerine karışmaktır. Bu bağlamda TMMOB Gıda Mühendisleri Odası siyaset yapmaz ama politika yapar. Gıda multidisipliner bir bilimdir ve çıktıları da politiktir. Geçmişte bir savaş uçağını düşürmenin bile domates ihracatını engelleyebileceğini hep beraber gördük. Mesleğimiz halk sağlığını, ekonomiyi, kültür turizmini, şehirciliği, yükseköğretimi ve milli savunmayı doğrudan etkiliyor. Coğrafi işaretli ürünler, üzüm bağlarımız, butik tesislerimiz, geleneksel gıda işletmeleri çok sayıda turist çekiyor ve ekonomiye katkı sağlıyor. Gıda güvenliğindeki bir sorun halk sağlığını tehlikeye atıyor, hastanelerdeki yoğunluğu, ilaç kullanımını arttırıyor ve bunlarda ekonomiye zarar veriyor. Yükseköğretimin kontrolsüz şekilde çok fazla sayıda Gıda Mühendisliği bölümü açması maaşların, çalışma koşullarının kötüleşmesine ve işsizlik süresinin uzamasına neden oluyor. Tüm bunlara baktığımızda TMMOB Gıda Mühendisleri Odası’nın yasal olarak görevi zaten politika yapmaktır ve ana yönetmeliğinde yer almaktadır.

TMMOB Gıda Mühendisleri Odası Ana Yönetmeliği

Odanın amaçları

MADDE 7 –(1) Odanın amaçları şunlardır:

• Ülke, toplum ve üyelerin yararları doğrultusunda, yurdun doğal kaynaklarının işletilmesini, üretimin ve kalitenin arttırılmasını,gıda sanayinin ulusal çıkarlara uygun yönde gerçekleşmesini ve mesleğin gelişmesini sağlamak amacıyla gerekli inceleme ve araştırmaları yapmak ve önerilerde bulunmak
• Meslek, ülke ve üye çıkarlarını korumak için resmi makamlar ve özel kuruluşlarla işbirliği yapmak, önerilerde ve girişimlerde bulunmak, gerektiğinde çalışma alanına ilişkin olarak yasal yollara başvurmak
• Toplumun gıda güvencesini ve güvenli gıdaya erişmesini sağlamak üzere her türlü girişimde bulunmak, çalışma yapmak ve politikalara yön vermek
• Gıda sanayi ürünlerinin üretiminde kalite anlayışının gelişmesini sağlamak amacıyla her türlü girişimde bulunmak, bu amaçla yapılacak çalışmaları yönlendirmek ve kontrol etmek, tüketicilerin korunmasına yönelik her türlü girişimde bulunmak

Paraları Kampta Yiyorlar

TMMOB Gıda Mühendisleri Odası’nın Gıda Mühendisliği bölümü olan 64 üniversitenin 38’inde öğrenci temsilciliği bulunmakta. Öğrenci Temsilcilikleri ilgili yönetmelik gereği doğrudan genel merkeze bağlı durumda, şubesi veya il temsilciliği olan şehirlerde de bu yapılar ile uyum içerisinde çalışmalarını yürütüyorlar ve sene içerisinde bir dizi teknik gezi, seminer, eğitim gerçekleştiriyorlar. Hatta Bilinçli Gıda Tüketimi Eğitimi adı altında ilk ve orta öğretim kurumlarındaki genç arkadaşlarımıza güvenli beslenmeyi ve güvenilir gıdalara nasıl erişebileceklerini anlattıkları senelerdir sürdürülen bir eğitim var. Bu eğitim ile BM FAO’nun da dikkatini çekmiş ve katkılarından ötürü Öğrenci Temsilcilikleri’ni bronz madalya ile ödüllendirmişlerdir. Senede 2 defa Ankara’da danışma kurulunda bir araya gelip sorunlarını, eleştirilerini paylaşıp geleceklerini de hep beraber planlıyorlar. Bunlar öğrenci arkadaşlarımızın sadece TMMOB Gıda Mühendisleri Odası’nda yaptıkları etkinlikler; bir de bunun vize, final, ödev, laboratuvar ile geçen zorlu bir tarafı daha var. Bu kadar yorgunluğun üzerine eğlenmek, başka şehirlerdeki gelecekte meslektaş olacakları kişiler ile tanışmak en doğal hakları. Kaldı ki Öğrenci Temsilcilikleri Mayıs Şenliği gibi gelenekselleşmiş eğlence etkinliklerini gerçekleştirirken bütçelerini de sponsorluklar vasıtasıyla oluşturuyorlar. Odaları ve meslekleri için çalışan bu meslektaş adaylarımız Mayıs Şenliği ve Yaz Kampı’nda senede toplam 7 gün beraber eğlenip, vakit geçirebiliyorlar. Sektör problem çözebilen, ağı ve iletişimi kuvvetli, ön görüsü yüksek kişileri istiyor ve onları tercih ediyor. TMMOB Gıda Mühendisleri Odası için çabalayan meslektaş adaylarımızı, yaptıkları etkinliklerde, aldıkları kararlarda sonuna kadar desteklemeliyiz.

Hiç mi Kusur Yok?

Buraya kadar kâğıt üzerindeki şeyleri ve olması gerekenleri konuştuk. Tabi ki var; işin içine insanın girdiği her yerde kusur var.

• Genel olarak kemik bir grup var her yerde olduğu gibi. Bu kemik grup işleri ya kendisi yürütüyor ya da destek bulamadığı için yürütmek zorunda kalıyor. Herkesin her şeyden %100 memnun olması mümkün değil fakat odamıza sahip çıkıp kendi fikirlerimizi ve eleştirilerimizi dile getirirsek bu oranı %100’e olabildiğince yaklaştırabiliriz.
• Gıda Mühendisliği bölümüne yerleşen meslektaş adaylarımızın bir kısmı bölümü bilerek ve isteyerek seçmiyor. Bu sürecin en başında olaya dahil olmalı ve üniversite adayı öğrencilere erişmeliyiz.
• Akademik kariyer yapan meslektaşlarımız ve akademik kariyer yapmayı düşünen meslektaş adaylarımız gidecekleri yolun belli olduğunu düşünerek TMMOB Gıda Mühendisleri Odası'yla ile bağ kurmuyor. TMMOB Gıda Mühendisleri Odası’nın akademi ile akademinin TMMOB Gıda Mühendisleri Odası ile beslenmesini sağlamalıyız.
• TMMOB Gıda Mühendisleri Odası hep aynı prensipte ama pencere sayısı az ve bizler farklı pencerelerden bakıyoruz. Kenardan eleştirmek yerine aktif bir şekilde sorunlara katkı sunarak, hep beraber çalışarak TMMOB Gıda Mühendisleri Odası’nın birçok farklı pencereye sahip olmasını sağlamalıyız.