Doğal Gıda Organik midir?

Avrupa Komisyonu tarafından hazırlanan Organik Tarım Sektör Raporu organik tarımı “Üretimde kimyasal girdi kullanmadan, üretimden tüketime kadar her aşaması kontrollü ve sertifikalı tarımsal üretim biçimi” şeklinde tanımlıyor. Aynı rapor organik tarımın tanımlanmasında organik tarımın adeta endüstriyel tarımın aşırılıklarını düzelten doğa ile barışık bir yaklaşım olduğu izlenimini veriyor:“Ekolojik sistemde hatalı uygulamalar sonucu kaybolan doğal dengeyi kurmaya yönelik, insana ve çevreye dost üretim sistemlerini içermekte olup, esas itibariyle sentetik kimyasal ilaçlar ve gübrelerin kullanımının yasaklanması yanında, organik ve yeşil gübreleme, münavebe, toprağın muhafazası, bitkinin direncini arttırma, parazit ve predatörlerden yararlanmayı tavsiye eden, üretimde miktar artışını değil ürünün kalitesinin yükseltilmesini amaçlayan bir üretim şeklidir.”

Organik Uygulamalar

Organik üretim ekolojik üretim olarak tanımlanabilir. Biyolojik çeşitliliği, biyolojik döngüleri ve toprak biyolojik aktivitesini teşvik eden ve arttıran yönetim sistemidir. Tarım dışı girdilerin minimal kullanımına ve ekolojik uyumu geri kazandıran, koruyan ve geliştiren yönetim uygulamalarına dayanmaktadır.

• Organik Tarımın organik olarak gerçekleşebilmesi demek sentetik malzeme kullanımına izin verilmemesi gerekmektedir.
• Bir gıdanın doğada oluştuğu haliyle tüketilen gıdalar doğal gıdalar olarak tanımlanır. Dolayısıyla üretiminde herhangi bir müdahale bulunmaz ve tüketimiyle oluşacak durumlar bireylerin kişisel sorumlulukları altındadır.
• Organik üretimde ise tarladan sofraya tüm aşamaların kontrol altına alınarak, istenilen ve güvenli yönde gelişmeye izin verilmesi, kontrollü ve amaca uygun üretimin yapılabilmesi demektir.

Doğal Olan Organik midir?

Üretimde kullanılacak bir hayvansal veya bitkisel kaynaklı bir materyalin hastalanması doğaldır, fakat doğal olması gerekçesi ile tüketimine izin verilmesi, gerekli tetkik ve analizlerinin yapılmamış olması tüketim açısından risk içerebilir. Organikte ise tüm yetiştirme ve proses aşamaları kontrol altına alınarak yapılan analizler sonucunda teyit edilmiş, güvenli ürünler mevcuttur.

Organik tarımda sentetik, yani yapay materyal kullanılmaz. Peki nedir bu sentetik materyal? Hayvansal, bitkisel kökenli ya da doğal mineralli bir kaynağın kimyasal bir işlemle veya ekstrakte edilen bir maddenin kimyasal olarak değiştirilmiş bir işlemle formüle edilmesidir.

Doğadan gelen her şey tanım olarak doğaldır fakat doğadan gelen her şey sağlıklı değildir. Organik sertifikasına uygun olarak üretimi yapılmış, topraktan tarıma izlenebilirliği sağlanarak güvenli şekilde gerçekleştirilmiş ve gerekli organik ürün kriterleri tamamlanmış ürün ise organiktir.

Tüketiciler Organik Tercih Ediyor

Tüketicileri organik ürünlere yönelten en önemli etken bu ürünlerde kimyasal katkı kullanılmadan (ilaçlama ve gübreleme) üretilmiş olmalarıdır. Tarım ve Orman bakanlığının tanımına göre organik tarım; “İnsan sağlığına ve çevreye zarar vermeyen ve üretimde kimyasal girdi kullanılmadan, üretimden tüketime kadar her aşaması kontrollü ve sertifikalı tarımsal üretim biçimidir.” olarak tanımlanmıştır. Organik gıda doğada tamamen kendiliğinden yetişmiş ürün olarak anlaşılsa da üretiminde bitkisel veya mikrobiyal kaynaklı da olsa katkı maddelerinin kullanımına izin verildiği unutulmamalıdır.

Pazardaki Organik, Gerçekten Organik mi?

Organik tarımın bu başarısında endüstriyel tarıma karşı duyulan güvensizliğin büyük payı var. Sebze ve meyvesinde ilaç atıkları istemeyen, etinde sütünde antibiyotik ve hormon istemeyen pek çok orta sınıf kentli tüketici fiyatları çok daha pahalı da olsa organik gıdaları seçiyor. Maalesef neyin organik, neyin doğal, neyin endüstriyel olduğu konusunda pek bir açıklık yok. Mahalle pazarında “a” sını uzatarak “orgaanik” satan teyze, gerçekten organik mi? İşin doğrusu sertifikasyonu olmayan herhangi bir ürünün organik sayılması mümkün değil. Organik bu anlamda kontrolü yapılmış sertifikasyona sahip geleneksel tarım ürünü. Sertifikasyonu almaya pazarda “orgaanik” satan teyzenin mali gücü ve bilgisi yetmiyor. Bilindiği gibi organik sektöründe egemen olan güçler endüstriyel tarımı ve gıda sektörünü kontrol eden tekeller. Neden olmasın ki? Tezek organik, kükürt organik, sentetik tarım ilacı üreten şirketin krizantem, kadife vs. gibi doğal kaynaklardan yaptığı ilaçlar organik. Sertifikasyon koşullarını yerine getirdiğinizde 10 dekarlık küçük işletme de 5 bin hektarlık endüstriyel çiftlik de organik etiketini alabiliyor. Organiği pazarda 2-3 misli fiyata satabildikten sonra endüstriyel istemeyene organik de var. Yeter ki siz ödeyin.

Sizce sürdürülebilir tarımın devamı organik tarım ile olabilir mi?